Düzce Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Hastanesi Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Hanife Tuba Akçam, Düzce’de sadece Düzce Üniversitesi Hastanesi’nde yapılmaya başlanan Prematüre Retinopatisi (ROP) muayenesi yapılmaya başlandığını bildirdi.
Prematüre retinopatisinin, ‘vaktinden erken doğan bebeklerdeki retina hastalığı’ olarak tanımlandığını belirten Yrd. Doç. Dr. Akçam, “Retina, gözün iç kısmını kuşatan ve görmeyi sağlayan narin bir dokudur. Retina tabakasını besleyen damarlar, bebek ancak zamanında (40 haftalık) doğmuş ise tam olarak gelişebilir. Erken doğan bebeklerde ise damar gelişimi doğumdan sonra tamamlanmak zorundadır. Prematüre bebeklerin bir kısmında gelişme sorunsuz tamamlanırken, bazılarında da damar gelişimi bozulur ve maalesef ‘Prematüre Retinopatisi (ROP)’ dediğimiz hastalık ortaya çıkar.”ifadesini kullandı. Hastalığın zamanında saptanıp tedavi edilmediğinde körlüğe yol açabileceğine dikkat çeken Yrd. Doç. Dr. Akçam, erken doğan bebeklerin muhakkak göz doktoru kontrolünden geçmesi gerektiğinin altını çizdi.
“Kesin nedeni bilinmiyor”
Prematüre retinopatisinin kesin nedeninin bilinemediğini vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Akçam, vaktinden önce doğma (prematürite), doğum kilosunun düşük olması ve uzun süre yüksek dozda oksijen tedavisinin, bu hastalığın oluşumuna zemin hazırlayan risk faktörleri olduğunu kaydetti. Yrd. Doç. Dr. Akçam, bebeğin ek hastalıkları veya genetik faktörlerin de hastalığı kolaylaştıracağını sözlerine ekledi.
“1000 gramın altında ve 28 haftadan erken doğan bebeklerde belirgin”
Prematüre retinopatisi sıklığının ülkelerin gelişmişlik düzeylerine, yenidoğan yoğun bakım ünitelerinin özelliklerine göre değişkenlik gösterdiğini dile getiren Yrd. Doç. Dr. Hanife Tuba Akçam, özellikle 1000 gramın altında ve 28 haftadan erken doğan bebeklerde retinopati sıklığının belirgin olarak arttığına dikkat çekti. İlk tarama muayenesinin bebeğin doğum haftasına göre genellikle 4 haftalık (1 aylık) olduğunda yapılması gerektiğini söyleyen Yrd. Doç. Dr. Akçam, bebeklerin bazılarında sadece bir kez göz muayenesi yeterli olurken, çoğu bebekte ciddiyet düzeyine göre değişen sıklıklarda tekrarlayan muayenelere gereksinim duyulduğunu ifade etti.
“Düzce’de sadece Düzce Üniversitesi Hastanesi’nde yapılmakta”
ROP muayenesinin mutlaka bu konuda özel eğitim almış bir göz doktoru tarafından yapılması gerektiğinin altını çizen Yrd. Doç. Dr. Akçam, “Bu muayene Düzce ilinde sadece Düzce Üniversitesi Hastanesi’nde yapılmaktadır. Ben de ROP konusunda Türkiye’deki en deneyimli merkezlerden biri olan Ankara Zekai Tahir Burak Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde aldığım 2 aylık eğitim sonrasında Temmuz 2017’de yani yaklaşık 3 aydır bu muayeneleri yapmaya başladım. Şimdilik sadece tanıya yönelik işlemleri yapıyoruz. İleride imkanlarımız artarsa tedaviye yönelik işlemleri de yapabilir duruma geleceğiz” şeklinde konuştu.
“Aileler bebeklerini mutlaka muayene olmaya getirmeli”
Prematüre retinopatisinin evre ve şiddetine göre bazı olgularda gerileyebildiğine, bazıların da ise kötüleşip acil tedavi gerektirdiğine vurgu yapan Yrd.Doç Dr. Akçam, ailelere hastalığın ciddiyetini anlayıp randevu günlerinde bebeklerini mutlaka muayene olmaya getirmeleri konusunda uyardı.
“Erken tedavi ile yüzde 80 başarılı sonuçlar alınıyor”
Erken tedavi ile bebeklerin yüzde 80’inde başarılı sonuçlar alındığını kaydeden Yrd. Doç. Dr. Hanife Tuba Akçam; hastalıkla ilgili günümüzde kullanılan tedavi yöntemlerinin lazer fotokoagülasyon, göz içi ilaç enjeksiyonları ve gerekli olgularda ‘vitrektomi’ denilen açık ameliyat olduğunu belirtti. Prematüre Retinopatisi(ROP)’nin çok önemli bir hastalık olduğunu vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Akçam zamanında tanı ve tedavisinin yapılması için pediatrist doktorların aileleri bilgilendirmelerinin önemli olduğunu dile getirdi.
“Tüm bebeklere yapılması gerekli”
Bebeklerde ROP riski olmasa da, katarakt başta olmak üzere tedavi gerektirecek başka problemler de çıkabileceğini dillendiren Yrd. Doç. Dr. Akçam, sadece prematüre bebeklere değil normal zamanında doğan bebeklere de 1 aylık olduğunda Prematüre Retinopatisi (ROP) muayenesi yaptırılmasının gerekliliğine işaret etti.